Chúng ta đều quá quen thuộc với thuật ngữ cổ phiếu phổ thông và biết rằng cổ phiếu phổ thông là cổ phiếu sở hữu mang lại cho chủ sở hữu quyền biểu quyết trong một công ty.
Cổ phiếu được mua và bán trên những sàn giao dịch chứng khoán. Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp thông tin về cổ phiếu phổ thông là gì?
Nội dung chính
Cổ phiếu là gì? Cổ phiếu có mấy loại?
Cổ phiếu chính là loại chứng khoán và nó được phát hành ở trạng thái chứng chỉ hay bút toán ghi sổ. Cổ phiếu xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư khi tham gia vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Với người nắm giữ cổ phiếu sẽ trở thành cổ đông cũng như đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành nó.
Dựa trên quyền lợi của người nắm giữ thì cổ phiếu được chia thành 2 loại:
- Cổ phiếu phổ thông
- Cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu phổ thông là gì?
Cổ phiếu phổ thông là một loại cổ phiếu phổ biến nhất trong những loại cổ phần của một công ty cổ phần. Cổ đông sở hữu loại cổ phiếu được quyền tự do chuyển nhượng, có đầy đủ quyền biểu quyết đối với quyết định của công ty tại Đại hội cổ đông.
Đặc biệt, được hưởng cổ tức theo kết quả kinh doanh và giá trị cổ phiếu mà họ nắm giữ.
Chủ sở hữu có thể chuyển đổi cổ phiếu phổ thông thành các loại cổ phiếu khác. Cổ phiếu ưu đãi cũng có thể được chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông, theo các điều kiện quy định do công ty đó quy định.
Cổ phiếu phổ thông khá phổ biến. Hiện nay, đa số các loại cổ phiếu đều được giao dịch dưới dạng này. Cổ phiếu phổ thông đại diện cho quyền sở hữu trong doanh nghiệp/ công ty cũng như một phần lợi nhuận (cổ tức).
Nhà đầu tư có quyền tham gia biểu quyết để bầu ra Hội đồng quản trị chuyên giám sát các quyết định quan trọng tại công ty. Trong dài hạn, nhờ sự gia tăng vốn, cổ phiếu phổ thông sẽ có lợi hơn so với hình thức đầu tư khác.
Tuy nhiên, lợi nhuận cao luôn đi kèm với nhiều rủi ro. Trong trường hợp công ty phá sản và phải thanh lý, cổ đông phổ thông sẽ không lấy lại được tiền cho đến khi các chủ nợ, trái chủ và cổ đông ưu đãi được thanh toán hết.
Cổ phiếu phổ thông có thời hạn bao lâu?
Cổ phiếu là loại chứng từ chứng nhận góp vốn, do đó không có kỳ hạn và không hoàn vốn.
Đặc điểm của cổ phiếu phổ thông
- Cổ phiếu phổ thông được phát hành một cách rộng rãi ra công chúng. Nhà đầu tư có thể sở hữu cổ phiếu phổ thông trên thị trường sơ cấp (phát hành lần đầu) hay thị trường thứ cấp (mua bán trên thị trường chứng khoán).
- Cổ phiếu phổ thông có mệnh giá là 10.000 đồng/ 1 cổ phiếu. Tức là mức giá cơ sở để tính cổ tức mà cổ đông phổ thông sẽ nhận được. Tuy nhiên trên thực tế, nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu phổ thông sẽ quan tâm đến mức giá thị trường.
- Cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông là những cổ đông phổ thông. Các cổ đông này có quyền nhận cổ tức theo kết quả kinh doanh nhưng hưởng quyền lợi sau cùng nếu công ty phá sản.
- Cổ phiếu phổ thông không thể chuyển đổi sang cổ phiếu ưu đãi. Ngược lại, cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi sang cổ phiếu phổ thông theo nghị quyết Đại hội cổ đông.
- Cổ phiếu phổ thông có khả năng sinh lời và tốt hơn so với các loại chứng khoán khác. Người nắm giữ cổ phiếu phổ thông được hưởng lợi khi kết quả kinh doanh của công ty khả quan, kinh tế vĩ mô ổn định.
Lợi ích của cổ phiếu phổ thông
Đối với công ty cổ phần
Công ty cổ phần tiến hành phát hành cổ phiếu phổ thông nhằm mục đích huy động vốn cổ phần. Qua đó có thêm được nguồn vốn để thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh.
Bằng việc phát hành rộng rãi cổ phiếu, công ty cổ phần có thể tạo thêm sức hút mới với thị trường, xây dựng hình ảnh đến với nhiều tổ chức kinh tế trong và ngoài nước. Từ đó thu hút đầu tư, góp vốn kinh doanh.
Đối với nhà đầu tư
Các nhà đầu tư tham gia mua cổ phiếu phổ thông đều được xem là chủ sở hữu của doanh nghiệp. Họ có đầy đủ quyền hạn cơ bản của cổ đông như: bỏ phiếu, bầu cử hay nhận cổ tức.
Rủi ro của cổ phiếu phổ thông
Đối với công ty cổ phần
Việc phát hành cổ phiếu phổ thông sẽ khiến việc quản lý của công ty trở nên khó khăn hơn. Bởi sẽ có nhiều người sở hữu doanh nghiệp. Xung đột về lợi ích có thể xảy ra giữa các cổ đông, nhóm cổ đông khác nhau. Ngoài ra, công ty còn có thể bị chi phối khi cổ đông hay nhóm cổ đông.
Đối với nhà đầu tư
Cổ phiếu phổ thông vừa mang lại lợi nhuận, vừa có thể thua lỗ nếu bạn sở hữu cổ phiếu của các công ty làm ăn yếu kém hoặc trong giai đoạn tình hình kinh tế bất ổn.
Ưu, nhược điểm của cổ phiếu phổ thông
Ưu điểm
- Cổ phiếu phổ thông dễ dàng giao dịch.
- Nhờ vào sự phát triển vượt bậc của Internet, các bạn dễ dàng tìm kiếm thông tin đáng tin cậy về những công ty niêm yết và việc phân tích sẽ chính xác hơn.
- Có thể nhận được món lợi lớn nếu công ty phát triển.
Nhược điểm
- Vốn ban đầu không được bảo đảm. Tiềm ẩn nhiều rủi ro bởi cổ phiếu bạn nắm giữ có thể bị mất giá. Đặc biệt, các bạn sẽ mất trắng khoản vốn ban đầu.
- Cổ phiếu phản ánh tình hình của công ty nên nó trong trường hợp xấu có thể gây thua lỗ.
Xem thêm các bài viết liên quan:
- Thẻ ATM là gì? Những điều cần biết về thẻ ATM
- Hướng dẫn vay 20 triệu trả góp 12 tháng lãi thấp nhất
- Trang cho vay theo hóa đơn điện uy tín nhất
Quyền của cổ đông phổ thông
Quyền tham gia Đại hội cổ đông
Các cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông được xem là chủ doanh nghiệp và có quyền tham gia vào Đại hội cổ đông, bầu cử, biểu quyết các vấn đề liên quan của công ty theo số lượng cổ phần nắm giữ. Theo quy định, mỗi cổ phần nắm giữ sẽ tương đương với một phiếu biểu quyết.
Quyền nhận cổ tức
Cổ đông phổ thông được hưởng cổ tức. Mức hưởng cổ tức sẽ được công ty quyết định tùy thuộc vào tình hình kinh doanh. Số lần chi trả trong năm thông thường sẽ là 1-2 đợt; Có thể trả bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu.
Quyền mua cổ phiếu mới
Cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông có quyền ưu tiên mua thêm cổ phiếu mới. Ngoài ra, còn có thể chào bán với tỷ lệ nhất định theo điều lệ của công ty.
Quyền tự do chuyển nhượng
Những nhà đầu tư đều có quyền mua bán cổ phiếu phổ thông bằng cách giao dịch trên thị trường chứng khoán hay thừa kế. Trừ một số trường hợp quy định với cổ đông sáng lập hay ban lãnh đạo của công ty …
Các quyền hạn khác
- Xem xét, tra cứu các Điều lệ công ty, biên bản của họp Đại hội cổ đông và các nghị quyết của Đại hội cổ đông.
- Khi công ty giải thể/ phá sản, được nhận một phần tài sản còn lại tương ứng với tỷ lệ cổ phần sở hữu tại công ty.
- Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 10% tổng cổ phần phổ thông trở lên trong thời hạn liên tục ít nhất 6 tháng hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty có quyền để cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, yêu cầu triệu tập Đại hội cổ đông …
Nghĩa vụ của cổ đông phổ thông
- Thanh toán đầy đủ và đúng hạn số cổ phần đã được cam kết mua.
- Không được rút vốn mà mình đã góp bằng cổ phần phổ thông ra khỏi công ty dưới mọi hình thức. Trừ trường hợp được công ty hoặc một người khác mua lại cổ phần.
- Trường hợp có cổ đông rút một phần hoặc toàn bộ vốn cổ phần trái với quy định đặt ra thì cổ đông đó và người có lợi ích liên quan chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty.
- Tuân thủ theo Điều lệ và quy chế quản lý của công ty; Chấp hành nghị quyết của Đại hội cổ đông.
So sánh cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi là 2 loại cổ phiếu phổ biến trên thị trường vốn hiện nay. Giữa chúng sẽ có những điểm giống và khác nhau.
Điểm giống
- Đều là một loại cổ phiếu, chứng chỉ nhằm xác nhận quyền sở hữu trong một công ty.
- Đều là công cụ của thị trường vốn, được các công ty cổ phần phát hành.
- Đều có thời hạn: trung và dài hạn, không được hoàn vốn.
- Chủ sở hữu của 2 loại cổ phiếu này đều chịu trách nhiệm trên vốn góp.
Khác nhau
Về bản chất
- Cổ phiếu phổ thông là loại cổ phiếu mà công ty cổ phần bắt buộc phải có.
- Cổ phiếu ưu đãi là loại cổ phiếu tự nguyện
Về lợi tức
- Cổ phiếu phổ thông có lợi tức không ổn định. Tùy thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp/ công ty và sau khi trả lợi tức cho trái phiếu và cổ phiếu ưu đãi.
- Cổ phiếu ưu đãi có lợi tức ổn định hơn, theo tỷ lệ cố định trên mệnh giá
Về người nắm giữ cổ phiếu
Cổ phiếu phổ thông:
- Người sở hữu cổ phiếu phổ thông là người cuối cùng được thừa hưởng giá trị còn lại của tài sản thanh lý khi công ty bị phá sản.
- Người sở hữu cổ phiếu phổ thông có quyền tham gia bỏ phiếu và ứng cử vào các chức vụ quản lý công ty.
Cổ phiếu ưu đãi:
- Khi công ty phá sản, người nắm cổ phiếu ưu đãi sẽ nhận được tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường.
- Người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi không được tham gia vào quá trình ứng cử bầu cử vào Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát
Quyền biểu quyết
- Cổ phiếu phổ thông: có quyền tham gia biểu quyết theo số lượng cổ phần nắm giữ của cổ đông.
- Cổ phiếu ưu đãi: Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có quyền biểu quyết cao hơn so với các loại cổ phiếu thường. Ngược lại, cổ phiếu ưu đãi cổ tức và cổ phiếu ưu đãi hoàn lại không có quyền tham gia biểu quyết.
Khả năng chuyển nhượng
- Cổ phiếu phổ thông: Được quyền tự do chuyển nhượng.
- Cổ phiếu ưu đãi: Không được quyền tự do chuyển nhượng.
Khả năng chuyển đổi
- Cổ phiếu phổ thông: không thể thực hiện chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi.
- Cổ phiếu ưu đãi: có thể chuyển đổi sang cổ phiếu phổ thông.
Khả năng thu hồi tài sản
- Cổ phiếu phổ thông: Người sở hữu cổ phiếu là người cuối cùng được hưởng giá trị còn lại của tài sản khi doanh nghiệp bị phá sản.
- Cổ phiếu ưu đãi: Khi doanh nghiệp phá sản, người nắm cổ phiếu ưu đãi nhận được số tiền thanh lý tài sản trước cổ đông thường nhưng sau người sở hữu trái phiếu.
Hy vọng bài viết này của Taichinhpro.vn đem lại cho các bạn cái nhìn đầy đủ nhất về cổ phiếu phổ thông là gì, đặc điểm và những lợi ích mang lại. Nếu còn có thắc mắc, bạn hãy để lại bình luận bên dưới bài viết nhé!
